Günümüzde e-ticaret siteleri alt yapılarını güçlendirerek ve mobil ödeme gibi yenilikçi sistemlerle entegre olarak satışlarını artırıyor. Firmaları maliyet, zaman ve mekan kısıtlamalarından kurtaran, tüketici tarafında yaratıcı fikirleri ve girişimci ruhu ödüllendiren bu yenilikçi sistem, her geçen gün biraz daha güçleniyor. E-ticaret girişimlerinde farklı gelir modellerine yönelik çok çeşitli, esnek ve dinamik iş modelleri bulunuyor. Sizin işletmeniz için en uygun e-ticaret modeli hangisi?

 

E-ticaret firmalarını satılan ürünün türü, iştirakçilerin niteliği ve satış platformuna bağlı olarak farklı kategorilere ayırmak mümkün. Ürün tarafındaki genel ayrımı fiziksel ve dijital ürünler ile hizmetler oluşturuyor. İştirakçilerin niteliğine baktığımızda ise 2 temel oyuncu görebiliyoruz: Firmalar ve tüketiciler.

 

Bu çerçevede en yaygın e-ticaret türlerini aşağıdaki şekilde sıralamak mümkün…

 

B2B’nin temeli, firmaların internet üzerinden birbirine mal ve hizmet satmasına dayanıyor. Ancak sözlük anlamı “firmadan firmaya ticaret” olan B2B e-ticaret modelinin işlevi bununla sınırlı değil. Mal ve hizmet alım satımının yanı sıra, firmaların birbirleri arasındaki bilgi alışverişini ve iletişimi de, daha geniş anlamda B2B ticaret kapsamında düşünebiliriz.

 

B2C’nin, elektronik ticaretin en yaygın türü olduğunu söylemek mümkün. Sanal mağaza uygulamaları ile firmalar elektronik ortamda bilgisayardan arabaya, kitaptan ev eşyasına kadar birçok farklı ürünü, doğrudan doğruya tüketiciye satabiliyor. Mobil erişim ile internet, fiziksel mağazalara ihtiyaç ve yer, zaman gibi sınırlılıklar olmaksızın ticaret yapılabilen elverişli bir ortam haline geliyor. Bünyesinde pek çok farklı iş modelini barındıran B2C e-ticarette lojistik operasyonların maliyetinin yüksek olabileceğini hesaba katmak gerekiyor.

 

Tüketicilerin internette farklı platformlarda sergiledikleri ürün ve hizmetleri, kendi aralarında alıp satmalarına, genel olarak C2C e-ticaret adı veriliyor. Bu modelde aracı konumunda olan platform, çoğunlukla satışlardan küçük komisyonlar topluyor. Sıfır, ikinci el veya açık artırma usulü işletilebilen bu model, ülkemizde özellikle emlak sektöründe yoğun olarak kullanılıyor.

 

Müşteri odaklı bir model olan C2B e-ticaretin bilinen örneklerinde firmalar, ürün veya hizmetlerini tüketicinin belirlediği kriterle uygunluk yoluyla pazarlıyor. Bunun en bilinen öreneği “job board”lar -ya da işveren listeleri: Tüketicinin belirdiği kritere uygun olan firmalar, kendi aralarında ihale usulü rekabet ediyor. Fazla sık rastlamadığımız bu modele bir başka örnek de, seyahat sektöründen verilebilir: Tur programını belirliyen tüketicinin acentelerden teklif toplamasını, C2B ticaret olarak düşünebiliriz.